donderdag 25 mei 2017

"Kapitein Nemo's bibliotheek" van Per Olov Enquist

"Als je geen naam hebt, ben je Niemand. Ook dat is een soort bevrijding."

Ik moet toegeven dat ik dit boek gekocht heb omdat de omslag mij intrigeerde. Het schilderij van het onschuldig lijkend jongetje, de mysterieuze titel, die duidelijk verwijst naar het beroemde personage van Jules Verne... En ik vond het spotgoedkoop op het Boekenfestijn - dat helpt ook, natuurlijk.

"Kapitein Nemo's bibliotheek" van de Zweedse auteur Per Olov Enquist is absoluut geen gemakkelijk boek om te lezen. Niet dat de taal erg moeilijk is. Integendeel, die is van een kinderlijke eenvoud en het leest ook alsof het geschreven is door het kind dat de verteller was ten tijde van de gebeurtenissen. Maar het verhaal zelf is zeer moeilijk te volgen.

Het begint al met de bizarre proloog. Je hebt totaal geen idee wat er aan de hand is. Toch wordt al gauw duidelijk dat het verhaal verteld wordt door een oude man -wiens naam we nooit te weten komen- die terugblikt op zijn kinderjaren. Bij zijn geboorte werden hij en Johannes omgewisseld. Pas enkele jaren later wordt de fout ontdekt en gebeurt de terugomwisseling, waardoor het hoofdpersonage tegen wil en dank uit zijn vertrouwde omgeving wordt weggehaald. Het is een trauma dat hij nooit te boven komt ('Nemo' betekent 'niemand' - zonder twijfel een aanwijzing die de gemoedstoestand van de verteller moet weergeven).

Het verhaal wordt niet chronologisch verteld. Het is aan de lezer om de puzzelstukjes die worden aangeboden te gebruiken en zo de gebeurtenissen te reconstrueren. Dat wordt nog bemoeilijkt door het feit dat droom en werkelijkheid voortdurend door elkaar lopen. De Kapitein Nemo van de titel is voor de verteller de 'weldoener' een soort substituut voor God, die hij niet meer vertrouwt.

Ik blijf een beetje verbouwereerd achter, nog steeds niet helemaal zeker wat ik precies gelezen heb. Maar het is ook precies dat mysterieuze dat het boek bijzonder maakt. Een fascinerende, maar erg bevreemdende leeservaring.

Auteur: Per Olov Enquist
Titel: Kapitein Nemo's bibliotheek (oorspr.: Kapten Nemos bibliotek)
Uitgeverij: Ambo, Amsterdam
Jaar: 2004 (oorspr. 1991)
Aantal bladzijden: 232 blz.
ISBN: 9026317565

Geen opmerkingen:

Een reactie posten